พ่อขุนรามคำแหง เป็นพระมหากษัตริย์พระองค์ที่ 3 แห่งราชวงศ์พระร่วงแห่งอาณาจักรสุโขทัย ครองราชย์ประมาณ พ.ศ. 1822 ถึง พ.ศ. 1841 รวมเวลาประมาณ 19 ปี พระองค์ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่มีพระปรีชาสามารถในด้านต่าง ๆ ทั้งการปกครอง เศรษฐกิจ ศาสนา และศิลปวิทยา ที่สำคัญยิ่งคือพระองค์ได้ทรงประดิษฐ์อักษรไทยขึ้นเมื่อประมาณ พ.ศ. 1826 ซึ่งเป็นต้นกำเนิดของ อักษรไทย ที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน
ประวัติพ่อขุนรามคำแหง

พ่อขุนรามคำแหงมหาราช มีพระนามเดิมว่า “ราม” เมื่อพระชันษาได้ 19 ปี ได้ชนช้างชนะขุนสามชนเจ้าเมืองฉอด พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ จึงพระราชทานนามว่า พระรามคำแหง เมื่อสิ้นรัชสมัยพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ และพ่อขุนบานเมืองแล้ว พระองค์ได้ครองกรุงสุโขทัย ต่อมาเป็น พระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 3 แห่งราชวงศ์พระร่วงสันนิษฐานว่าพระองค์ สิ้นพระชนม์ในราวปี พ.ศ. 1860 รวมเวลาที่ทรงครองราชย์ประมาณ 40 ปี
พระราชกรณียกิจ
พ่อขุนรามคำแหง ทรงมีพระราชกรณียกิจที่สำคัญมากมาย ดังนี้
ประดิษฐ์อักษรไทย พ่อขุนรามคําแหงมหาราชทรงประดิษฐ์อักษรไทยขึ้นเมื่อปี พ.ศ. ใด เกิดขึ้นประมาณ พ.ศ. 1826 ซึ่งเป็นต้นกำเนิดของอักษรไทยที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน อักษรไทยของพ่อขุนรามคำแหงมหาราชเรียกว่า “อักษรไทยสุโขทัย” มีลักษณะคล้ายอักษรขอม แต่มีการปรับเปลี่ยนให้ง่ายต่อการเขียนและอ่าน

การปกครอง พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงปรับปรุงการปกครองให้มีความเป็นระเบียบเรียบร้อย พระองค์ทรงแบ่งอาณาจักรสุโขทัยออกเป็น 4 หัวเมืองใหญ่ คือ เมืองศรีสัชนาลัย เมืองสุโขทัย เมืองสวรรคโลก และเมืองกำแพงเพชร นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงตรากฎหมายเพื่อให้ประชาชนอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข
เศรษฐกิจ พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงส่งเสริมการค้าขายภายในและต่างประเทศ พระองค์ทรงสร้างถนนหนทางเพื่ออำนวยความสะดวกในการคมนาคมขนส่งสินค้า นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงส่งเสริมการเกษตรกรรมและอุตสาหกรรมเพื่อเพิ่มผลผลิต
ศาสนา พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงส่งเสริมพระพุทธศาสนาให้เจริญรุ่งเรือง พระองค์ทรงสร้างวัดวาอารามมากมาย และทรงทำนุบำรุงพระพุทธศาสนาให้คงอยู่สืบไป
ศิลปวิทยา พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงส่งเสริมศิลปวิทยาให้เจริญรุ่งเรือง พระองค์ทรงสนับสนุนให้ช่างฝีมือสร้างงานศิลปะและวรรณกรรมต่าง ๆ นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงสร้างหลักศิลาจารึกขึ้น 2 หลัก คือ หลักศิลาจารึกหลักที่ 1 พบที่วัดศรีชุม และหลักศิลาจารึกหลักที่ 2 พบที่วัดพระศรีมหาธาตุ

พระเกียรติคุณ
พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงได้รับการยกย่องให้เป็น “มหาราช” พระองค์ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่มีพระปรีชาสามารถและทรงนำพาประเทศชาติให้เจริญรุ่งเรือง พระองค์ทรงเป็นแรงบันดาลใจให้กับคนไทยมาจนถึงทุกวันนี้
บทสรุป
พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่มีพระคุณูปการต่อประเทศชาติเป็นอย่างมาก พระองค์ทรงประดิษฐ์อักษรไทย ปรับปรุงการปกครอง ส่งเสริมเศรษฐกิจ ศาสนา และศิลปวิทยาให้เจริญรุ่งเรือง พระองค์ทรงเป็นวีรกษัตริย์ผู้เป็นที่รักและเคารพของคนไทยมาจนถึงทุกวันนี้
เรื่องราวน่าสนใจ : พระเจ้าตากสิน
ข้อมูลเพิ่มเติม : https://th.wikipedia.org/wiki/พ่อขุนรามคำแหงมหาราช