อาณาจักรสุโขทัย เป็นอาณาจักรแรกของประเทศไทย ตั้งอยู่บนที่ราบลุ่มแม่น้ำยม ก่อตั้งขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 18 ในฐานะสถานีการค้าของรัฐละโว้ หลังจากนั้นราวปี 1782 พ่อขุนบางกลางหาว และ พ่อขุนผาเมือง ได้ร่วมกันกระทำการยึดอำนาจจากขอมสบาดโขลญลำพงเป็นผลสำเร็จ และได้สถาปนาเอกราชให้ กรุงสุโขทัย ขึ้นเป็นเมืองหลวง
พัฒนาการ ของ อาณาจักร สุโขทัย
ประวัติอาณาจักรสุโขทัย แบ่งออกเป็น 3 สมัย คือ

พ่อขุนรามคำแหงมหาราช (พ.ศ. 1822-1840) เป็นสมัยที่อาณาจักรสุโขทัยเจริญรุ่งเรืองสูงสุดมี พ่อขุนรามคำแหง เป็นกษัตริย์สุโขทัย พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงมีคุณูปใน สมัยสุโขทัย มากมาย เช่น ประดิษฐ์อักษรไทย ทรงสร้างศาลหลักเมือง ทรงบัญญัติกฎหมาย ทรงส่งเสริมการค้าและการเกษตร เป็นต้น
พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ (พ.ศ. 1840-1890) เป็นสมัยที่อาณาจักรสุโขทัยยังคงเจริญรุ่งเรืองต่อมา พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ทรงขยายอาณาเขตอาณาจักรออกไปจนกว้างขวาง
พระยาลิไท (พ.ศ. 1893-1911) เป็นสมัยที่อาณาจักรสุโขทัยเริ่มเสื่อมอำนาจลง พระเจ้าลิไททรงพยายามฟื้นฟูอาณาจักรสุโขทัยให้กลับคืนสู่ความรุ่งเรืองอีกครั้ง แต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จ
การล่มสลายของอาณาจักรสุโขทัย
อาณาจักรสุโขทัย ล่มสลายลงในปี พ.ศ. 2117 สาเหตุหลักของการล่มสลายของอาณาจักรสุโขทัย ได้แก่

การรุกรานของอาณาจักรอยุธยา อาณาจักรอยุธยาได้ขยายอำนาจเข้ามาในดินแดนของอาณาจักรสุโขทัย จนทำให้อาณาจักรสุโขทัยอ่อนแอลง
ความแตกแยกภายในอาณาจักร อาณาจักรสุโขทัยประสบปัญหาความแตกแยกภายในอาณาจักร ส่งผลให้อาณาจักรอ่อนแอลง
ความสำคัญของอาณาจักรสุโขทัย อาณาจักรสุโขทัยเป็นอาณาจักรที่มีบทบาทสำคัญต่อประวัติศาสตร์ไทย เพราะเป็นอาณาจักรแรกของประเทศไทย อาณาจักรสุโขทัยได้สร้างรากฐานที่สำคัญให้กับประเทศไทยในด้านต่างๆ เช่น ภาษา วรรณคดี ศิลปวัฒนธรรม และการเมืองการปกครอง
มรดกทางวัฒนธรรมของอาณาจักรสุโขทัย
อาณาจักรสุโขทัยได้สร้างมรดกทางวัฒนธรรมที่สำคัญให้กับประเทศไทยมากมาย เช่น

อักษรไทย พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงประดิษฐ์อักษรไทยขึ้น ซึ่งเป็นอักษรที่ใช้เขียนภาษาไทยมาจนถึงปัจจุบัน
วรรณคดีไทย อาณาจักรสุโขทัยเป็นยุคทองของวรรณคดีไทย มีผลงานวรรณคดีมากมาย เช่น ศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง กาพย์เห่เรือ เป็นต้น
ศิลปวัฒนธรรม อาณาจักรสุโขทัยมีศิลปวัฒนธรรมที่งดงาม เช่น สถาปัตยกรรม ประติมากรรม จิตรกรรม เป็นต้น
การเมืองการปกครอง อาณาจักรสุโขทัยเป็นอาณาจักรที่มีระบบการปกครองแบบพ่อปกครองลูก มีลักษณะเป็นสังคมแบบชนเผ่า
อาณาจักรสุโขทัยเป็นอาณาจักรที่มีบทบาทสำคัญต่อประวัติศาสตร์ไทย มรดกทางวัฒนธรรมของอาณาจักรสุโขทัยยังคงอยู่ในปัจจุบันและเป็นสิ่งที่คนไทยควรภาคภูมิใจ
ประวัติของ : สมเด็จพระนเรศวรมหาราช
อ้างอิงจาก : https://th.wikipedia.org/wiki/สุโขทัย